ޑާވިންގެ “ދަ ޑިސެންޓް އޮފް މޭން” 

1871 ގައި ޑާވިން ލިޔުއްވި “ދަ ޑިސެންޓް އޮފް މޭން” ގައި އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގެ ގުނަވަންތައް އުފެދިފައިވާގޮތާއި އެހެން ޖަނަވާރުގެ އެފަދަ ގުނަވަންތައް އުފެދިފައިވާ ގޮތާއި އަޅާ ކިޔުއްވުމަށްފަހު ވިދާޅުވެފައިވަނީ އިންސާނާ އެހެން ޖަނަވާރުންނާއި  އައިސްފައިވަނީ ކޮމަން އެންސިސްޓާރ އަކުންކަމުގައެވެ. އިންސާނާޔަކީ ވަކިން ހައްދަވާފައިވާ ދިރޭއެއްޗެއް ނޫންކަމުގައެވެ. މިފޮތުގައި ޑާވިން އަޅާކިޔުއްވާފައިވާ ޖަނަވާރުތަކުގެ ތެރޭގައި ރާމާމަކުުނުގެ ބާވަތްތައްވެސް ހިމެނެއެވެ. ޑާވިންއަށް ފާޑުކިޔުންތަކާއި ކާޓޫނުތައް ކުރެހިގެން އައިއިރު ރާމާމަކުނުގެ ސިފައިގައި އޭނާކުރެހުނު ސަބަބެއްކަމުގައި މިކަން ވެދާނެއެވެ. މިފޮތް ނިކުތް ދުވަސްވަރަކީ މިހާރާއި ޚިލާފަށް އިނގިރޭސިވިލާތުގައި ގިނަބަޔަކު އީސާއީ ދީނަށް ޢަމަލުކުރަމުން އައި ދުވަސްވަރެއްވެސް މެއެވެ. ލިޔުންތަކުން ފެންނަން އޮތްގޮތުން ޑާވިންއަކީ ކަލަކު ވޮޑިގެންވާކަން ޤަބޫލުކުރިމީހެކެވެ.  ކޮންމެ ގޮތެއްވިޔަސް އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުންނާއި އަދި އެހެނިހެން ފޮތްތަކުގެ އަހުލުވެރިންވެސް ޤަބޫލުކުރަނީ އިންސާނާ އަކީ ﷲ ގެ ވަކި އުފެއްދެވުމެއްކަމުގައެވެ. ވުމާއެކު ޑާވިންގެ މިފޮތަކީ ގިނަދުވަހަށް އަޤީދާބަލިކަށި މީހުން މަގު ފުރެއްދި ފޮތެއްކަމުގައި އަޅުގަނޑުދެކެމެވެ. ތިރީގައި އަޅުގަނޑު ނަކަލުކޮށްފައި އެވަނީ އެފޮތުގެ ޚުލާސާއިން ނެގި ބަޔެކެވެ.

It is incredible that all these facts should speak falsely. He who is not content to look, like a savage, at the phenomena of nature as disconnected, cannot any longer believe that man is the work of a separate act of creation. He will be forced to admit that the close resemblance of the embryo of man to that, for instance, of a dog—the construction of his skull, limbs and whole frame on the same plan with that of other mammals, independently of the uses to which the parts may be put—the occasional re-appearance of various structures, for instance of several muscles, which man does not normally possess, but which are common to the Quadrumana—and a crowd of analogous facts—all point in the plainest manner to the conclusion that man is the co- descendant with other mammals of a common progenitor. (Darwin, 1871)

ކީރިތި ޤުރުއާންގެ سورة الحجرގެ 28 ވަނަ އާޔަތުން 30 ވަނަ އާޔަތުގެ ނިޔަލަށް ﷲ އިންސާނާ ހައްދަވާފައިވާގޮތް ވެއެވެ. އަދި އެއަށްވުރެ ނިކަމެތި މަޚްލޫޤަކުން އިންސާ އުފެދިގެން އައިކަމަށް ޑާވިން ދެކެވަޑައިގަތުމަކީ ކަށަވަރުންވެސް ކުށްހީއެކެވެ.

وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي خَالِقٌ بَشَرًا مِّن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ ﴿٢٨﴾فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ ﴿٢٩﴾فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ ﴿٣٠﴾

ކަލޭގެފާނުގެ ވެރިރަސްކަލާނގެ ملائكة ންނަށް وحى ކުރެއްވި ހިނދު ހަނދުމަކުރައްވާށެވެ! تغيّر ވެފައިވާ ކަޅުކުލައިގެ ކިސަޑުން އުފެދިގެންއައި މަށިން ހަމަކަށަވަރުން، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އިންސާނަކު ހައްދަވާހުށީމެވެ.(28) ފަހެ، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އެ އިންސާނާ (އެބަހީ: آدم ގެފާނު) ހައްދަވައި، ފުރިހަމަކުރައްވައި، ތިމަންރަސްކަލާނގެ روح ފުޅުން އެ އިންސާނާއަށް ފުމެލައްވައިފި ހިނދު، ތިޔަބައިމީހުން އޭނާއަށްޓަކައި سجدة އަށް ތިރިވާހުށިކަމެވެ! (29) ފަހެ، ملائكة ން އެ އެންމެން އެކުގައި سجدة ކުރައްވައިފޫއެވެ. (30) (ޤުރުއާން، 30-15:28)

ޓްރީ އޮފް ލައިފް: ސޯސް- އޮރިޖިން އޮފް ސްޕީސީސް

ތިޔަރީ އޮފް އިވޮލިއުޝަންގެ ޑާވިންގެ މޮޑަލްގައި، އެންމެހާ ދިރޭތަކެތި އައިސްފައިވަނީ އެކަށްޗަކުންކަން ދެއްކެވުމަށް “އޮރިޖިން އޮފް ސްޕީސީސް” ގައި ޑާވިންބޭނުންފުޅު ކުރައްވާފައިވަނީ މަތީގައިވާ “ޓްރީ އޮފް ލައިފް” އެވެ. އަދުގެ ސައިންސްވެރިން ދެކެވަޑައިގަންނަވަނީ އިވޮލިއުޝަންގެ ބައެއްބައިތައް ގަހެއްގެގޮތަށް ހުއްޓަސް އެހެން ބައިތައް ވެބެއް ގޮތަށް ނުވަތަ މަސްއުނި އެހެން މޮޑަލްތަކަކަށް ހުންނަކަމުގައެވެ. ވުމާއެކު މިހާރު ބެލެވެނީ ހުރިހާދިރޭތަކެތި މިގޮތައް ގުޅުވާލެވޭނެ “ތިއަރީ އޮފް އެވްރިތިންގ” އިވޮލިއުޝަންގައި ނުވާކަމުގައެވެ. (ޒައިގާ، 2007).